Current Affairs,July 2025

সাম্প্ৰতিক ঘটনাৱলী/জুলাই-২০২৫

(Current Affairs,July 2025)

হেমেন শৰ্মাৰ দ্বাৰা প্ৰস্তুত।

১) ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী ডাঙৰীয়াই শেহতীয়াকৈ কেৰিবিয়ান দেশ ট্ৰিনিদাদ আৰু টোবেগ' ভ্ৰমণ কৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডীয়ে কয় যে ভাৰত চৰকাৰে ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় দ্বীপৰাষ্ট্ৰসমূহ যেনে-ফিজি,মৰিচাছ,দক্ষিণ আফ্ৰিকা তথা কেৰিবিয়ানত বাস কৰা পূৰ্বৰ চুক্তিবদ্ধ শ্ৰমিকসমূহ যিসকলক গিৰ্মীটিয়া বুলি কোৱা হয়,সেইসকলৰ লগত ভাৰতৰ সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে চেষ্টা কৰি আছে।

২) ব্ৰিকচ্(BRICS) সন্মিলন অনুষ্ঠিত  হয় ব্ৰাজিলৰ ৰিঅ' দি জেনেৰিঅ' চহৰত।

যুটীয়া ঘোষণাপত্ৰত ভাৰতৰ দুই মুখ্য সমস্যা- আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমান্তত সন্ত্ৰাসবাদীৰ উপদ্ৰৱ(Cross Border Terrorism) আৰু গোলকীয় শাসনৰ সংস্কাৰ(Global Governance Reform) দুয়োটাই উল্লেখিত হয়। এই সন্মিলনত ইণ্ডোনেছিয়াই ব্ৰিকচ্ ৰ নতুন সদস্য হিচাপে যোগদান কৰে।ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আওঁতাত থাকি 'কম্প্ৰিহেনচিভ্ কনভেনচন অন ইণ্টাৰনেচনেল টেৰৰিজ'ম'ৰ আলোচনা ক্ষীপ্ৰতৰ কৰাৰ বাবে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহে পোষকতা কৰে যাতে এক সিদ্ধান্তত উপনীত হব পৰা যায়।ইৰাণৰ ওপৰত ইজৰাইল-আমেৰিকাৰ সামৰিক আক্ৰমণ আন্তৰাষ্ট্ৰীয় আইন তথা ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ চনদৰ পৰিপন্থী বুলি ঘোষণাপত্ৰত উল্লেখ কৰে।

নিৰাপত্তা পৰিষদকে ধৰি ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সকলো কাম-কাজত ভাৰত আৰু ব্ৰাজিলক অধিক ভূমিকা গ্ৰহণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ৰাছিয়া,চীনকে ধৰি সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহে সমৰ্থন কৰিব বুলি ঘোষণাপত্ৰত উল্লেখ কৰে।

৩) অসমৰ জননী মৃত্যুৰ হাৰ(MMR) ২০০১-০৩ চনত ৪৯০ৰ পৰা ২০২০-২২ বৰ্ষত ১২৫ লৈ হ্ৰাস পাইছে।

চেম্পল ৰেজিষ্ট্ৰেচন চিষ্টেম(SRS)ৰ ৰ তথ্য অনুসৰি, "অসমত শিশুৰ মৃত্যুৰ হাৰ(IMR) ২০২০ চনত ৩৬, ২০২১ চনত ৩৪ আৰু ২০২২ চনত ৩২ হৈছে অৰ্থাৎ ক্ৰমাগতভাৱে কমি আহিছে।

Definition of MMR:

Maternal death is the death of a woman while pregnant or within 42 days of termination of pregnancy, irrespective of the duration and site of the pregnancy, from any cause related to or aggravated by the pregnancy or its management, but not from accidental or incidental causes. 

MMR in India has declined over the years — it was 103 in 2017-19, then 97 in 2018-20 and now 93 in 2019-21.

৪) পাহালগাম সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ লগত জড়িত পাকিস্তানী সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠন লস্কৰ-ই-তৈবাৰ ভ্ৰাতৃ সংগঠন 'দ্য ৰেজিষ্টেঞ্চ ফ্ৰণ্ট'ক আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই বিদেশী সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠন(FTO) তথা স্পেচিয়েলি ডেজিগনেটেদ গ্লোবেল টেৰৰিষ্ট(SDGT) বুলি নামাংকিত কৰিছে।

৫) 'ৰাছিয়ান নিষেধাজ্ঞা আইন,২০২৫' ৰ জৰিয়তে ভাৰত,চীন,ব্ৰাজিল আদি দেশসমূহৰ অৰ্থাৎ যিসকলে ৰাছিয়াৰ পৰা খাৰুৱা তেলৰ ক্ৰয়-বিক্ৰয় কৰে ওপৰত ৫০০% আমদানি শুল্ক আৰোপ কৰাৰ বাবে আমেৰিকাই চিন্তা-চৰ্চা কৰি আছে।

৬) বিশ্ব বেংকৰ এক শেহতীয়া প্ৰতিবেদন "ইণ্ডিয়া প'ভাৰ্টি এণ্ড ইকুইটি ব্ৰিফ: এপ্ৰিল ২০২৫" ৰ মতে ভাৰতে চৰম পৰ্যায়ৰ দৰিদ্ৰতা প্ৰায় নিঃশেষ কৰিছে। তাৰোপৰি এই প্ৰতিবেদনত গিনি সূচাংকৰ হিচাপত ভাৰতক বিশ্বৰ চাৰিখন সকলোতকৈ বৈষম্যহীন দেশৰ ভিতৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে।

7) Read about these Schemes:

Prime Minister Dhan-Dhaanya Krishi Yojana (PMDDKY).

Pradhan Mantri Kisan Samman Nidhi (PM-KISAN)

PM Fasal Bima Yojana (PMFBY) 

NITI Aayog’s Aspirational Districts Programme.

৮) বিমান পৰিবহণ ব্যৱস্থাটোত একাধিক উপাদান জড়িত হৈ থাকে।

i) বিমানখন নিজেই (ডিজাইন, উৰণযোগ্যতা আৰু ব্যৱস্থাপনা ) আৰু ইয়াক চলোৱা লোকসকল (চোৱা-চিতা কৰা অভিযন্তাসকল তথা কাৰিকৰী ব্যক্তিসকল, পাইলট আৰু কেবিন ক্ৰু)। এইখিনি এয়াৰলাইন অপাৰেটৰৰ অধীনত।

ii) বিমানবন্দৰৰ আন্তঃগাঁথনি,এয়াৰ ট্ৰেফিক ক'নট্ৰল(ATC) আৰু ইয়াৰ কৰ্মীসকলৰ দায়িত্ব ভাৰতীয় বিমানবন্দৰ কৰ্তৃপক্ষ (AAI) বা এৰ'ড্ৰ'ম অপাৰেটৰৰ। 

iii)অসামৰিক বিমান পৰিবহণ সঞ্চালকালয় (DGCA)ৰ নিয়ন্ত্ৰণত আছে এয়াৰলাইন,এএআই আৰু এয়াৰপোৰ্ট অপাৰেটৰ।

iii)ডিজিচিএ আৰু এএআইৰ ওপৰত অসামৰিক বিমান পৰিবহণ মন্ত্ৰালয়ৰ তত্বাৱধায়ক নিয়ন্ত্ৰণ আছে। 

বিমান দুৰ্ঘটনা কেতিয়াও এটা বিফলতাৰ ফলত নহয় বৰং চুইছ চীজ মডেলৰ দৰে একেলগে একাধিক বিফলতাৰ পৰাই উদ্ভৱ হয়। প্ৰতিটো সুৰক্ষা স্তৰৰ ত্ৰুটি থাকে।যেতিয়া এই ত্ৰুটিবোৰ একেলগ হয়, তেতিয়া এটা দুৰ্ঘটনা ঘটে।

মুম্বাইৰ আকাশমাৰ্গ বিশ্বজুৰি আটাইতকৈ বিপজ্জনক আকাশমাৰ্গৰ ভিতৰত অন্যতম।বিমান বন্দৰৰ চাৰি কিলোমিটাৰ ব্যাসাৰ্ধৰ ভিতৰত ইনাৰ হৰাইজেণ্টেল চাৰফেছ(IHS)ৰ বিধি উলংঘা কৰি ৫,০০০ৰো অধিক উলম্ব বাধা আছে।ইনাৰ হৰাইজেণ্টেল চাৰফেছ(IHS)ৰ ভিতৰত ৯০ মিটাৰতকৈ অধিক উচ্চতাৰ অট্টালিকা বনাব নোৱাৰে।

দ্য এয়াৰক্ৰাফ্ট এক্ট এণ্ড ষ্টেটুটৰী অৰ্ডাৰ ৯৮৮ অৱ ১৯৮৮ মতে বিমানবন্দৰৰ চাৰিওফালে উচ্চ অট্টালিকা বনোৱাত কিছুমান বাধা-নিষেধ আছে।

১) ডিজিচিএ-য়ে প্ৰধানকৈ ফেডাৰেল এভিয়েচন এডমিনিষ্ট্ৰেচন(আমেৰিকা) অথবা ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন এভিয়েচন চেফটী এজেঞ্চীৰ ওপৰত কাৰিকৰী সামৰ্থ্যতাৰ বাবে নিৰ্ভৰ কৰিব লগা হয়। যেনে-ইণ্ডিগ'ৰ প্ৰেট এণ্ড হুইটনি ইঞ্জিনৰ সমস্যা।

২)অভিজ্ঞ এয়াৰক্রাফ্ট মেইনটিনেঞ্চ ইঞ্জিনীয়াৰৰ অভাৱ।

৯) ভাৰতৰ পাৰমাণৱিক শক্তি খণ্ডৰ বৰ্তমান পৰিস্থিতিৰ ওপৰত এক আলোকপাত:

২০২৫-২৬ চনৰ কেন্দ্ৰীয় বাজেটত ভাৰতৰ পাৰমাণৱিক শক্তি পৰিকল্পনাত এক উল্লেখযোগ্য পৰিৱৰ্তন ঘটিছিল আৰু ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত ১০০ গিগাৱাট শক্তি উৎপাদন ক্ষমতাৰ অভিলাষী লক্ষ্য ঘোষণা কৰিছিল, যিটো বৰ্তমানৰ ৮.১৮ গিগাৱাটৰ তুলনাত অধিক। ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত উন্নত দেশ (বিকশিত ভাৰত) হিচাপে পৰিগণিত হোৱা আৰু ২০৭০ চনৰ ভিতৰত “শূন্য নিৰ্গমন”ৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ বাবে ভাৰতৰ শক্তি মিশ্ৰণৰ এক প্ৰধান স্তম্ভ হিচাপে পাৰমাণৱিক শক্তিক স্থান দিয়া হৈছে।

ভাৰতৰ 'পাৰমাণৱিক শক্তি অভিযানে “২০৩৩ চনৰ ভিতৰত কমেও পাঁচটা থলুৱাভাৱে ডিজাইন কৰা আৰু কাৰ্যক্ষম ক্ষুদ্ৰ মডুলাৰ ৰিয়েক্টৰ (এছএমআৰ)” বিকশিত কৰিবলৈ ২০,০০০ কোটি টকাৰ বিশেষ আবণ্টন ঘোষণা কৰিছে।

চৰকাৰে ইংগিত দিছে যে পাৰমাণৱিক শক্তি আইন, ১৯৬২ আৰু পাৰমাণৱিক ক্ষতিৰ বাবে অসামৰিক দায়ৱদ্ধতা আইন (CLNDA),২০১০ৰ কিছু পৰিৱৰ্তন আহি আছে।

এছিয়াৰ প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ ৰিচাৰ্ছ ৰিয়েক্টৰ হৈছে অপ্সৰা,১৯৫৬।এছিয়াৰ প্ৰথম নিউক্লিয়াৰ পাৱাৰ ৰিয়েক্টৰ হৈছে তাৰাপুৰ,১৯৬৩।ডঃ হোমি জাহাঙ্গীৰ ভাবা হৈছে ভাৰতৰ পাৰমাণৱিক শক্তি খণ্ডৰ পিতৃস্বৰূপ।

১০) ভাৰত আৰু যুক্তৰাজ্যই 'কম্প্ৰিহেনচিভ ইক'ন'মিক ট্ৰেড এগ্ৰীমেণ্ট(CETA)'ত স্বাক্ষৰ কৰে।দ্বিপাক্ষিক সহযোগিতাৰ ক্ষেত্ৰত নতুন দিশ ৰচনাৰ অৰ্থে দুয়োখন দেশে পূৰ্বৰ 'ৰোডমেপ-২০৩০' ৰ সলনি 'ইণ্ডিয়া-ইউ.কে. ভিজন-২০৩০' বুলি নতুনকৈ ফ্ৰেমৱৰ্ক গঠন কৰিছে।

ভাৰত আৰু যুক্তৰাজ্যই 'ডাবল কনট্ৰিবিউচন কনভেনচন(DCC)'ৰ ওপৰত আলোচনা আৰম্ভ কৰিব।

এই চুক্তিয়ে নিশ্চিত কৰিব যে সীমান্তৰ সিপাৰে কাম কৰা নিয়োগকৰ্তা আৰু কৰ্মচাৰীসকলে তিনি বছৰ পৰ্যন্ত সময়ৰ বাবে কেৱল এখন দেশতে সামাজিক অৱদান আগবঢ়াব। বৰ্তমান এই ৰেহাইৰ সময়সীমা এবছৰৰ বাবে।