West Asian Theatrics(পশ্চিম এছিয়াৰ নাটকবাজী)
West Asian Theatrics
(পশ্চিম এছিয়াৰ নাটকবাজী)
হেমেন শৰ্মাৰ বিশ্লেষণ।
পশ্চিম এছিয়া বুলি ক'লে আৰৱীয় উপদ্বীপ(Arabian Peninsula)ৰ দেশসমূহ,ইৰাণ,ইৰাক, ছিৰিয়া,পূৱ তুৰস্ক,জৰ্জিয়া, আৰ্মেনিয়া,আজাৰবাইজান,ইজৰাইল,জৰ্ডান,পেলেষ্টাইন,চাইপ্ৰাছ আৰু ইজিপ্টৰ চিনাই উপদ্বীপক সামৰি থকা ভূ-খণ্ডক বুজা যায়। এই অঞ্চলটো সদায়ে যুদ্ধ বিধ্বস্ত।
ইজৰাইল ৰাষ্ট্ৰ গঠন ১৯৪৬ চনত। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত হিটলাৰৰ নাজী বাহিনীৰ ক'নচেণ্ট্ৰেচন কেম্পত লাখ লাখ ইহুদীক জাইক্ল'ন-বি গেছ দি হত্যা কৰা হৈছিল।দ্বিতীয় বিশ্ব যুদ্ধৰ সময়ৰ পৰাই ইহুদীসকলে পশ্চিম এছিয়াৰ এই ভূ-খণ্ডত বসবাস কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।মুছলিম দেশৰ ভিতৰত প্ৰথমতে তুৰ্কী আৰু তাৰ পিছত ইৰাণে ইজৰাইলক স্বাধীন ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে স্বীকৃতি দিয়ে।
১৯৭৯ ৰ ইছলামিক ৰিভ'লিউচনে ইৰাণত পশ্চিমীয়া দেশৰ সমৰ্থনপুষ্ট ধৰ্ম-নিৰপেক্ষ পহ্লবী বংশৰ শাসন আঁতৰাই আয়াতোল্লাহ ৰুহোল্লাহ খ'মেইনিৰ অধীনত ইছলামিক শাসন প্ৰতিষ্ঠা হয়। এই শাসনে আমেৰিকা আৰু ইজৰাইলক শত্ৰু জ্ঞান কৰিবলৈ লয়।ইছলামিক ৰিভ'লিউচনৰ ঠিক পিছতেই ১৯৮০-১৯৮৮ চনলৈ ইৰাক-ইৰাণৰ যুদ্ধ হয়।ইৰাণ ছিয়া বসতিপ্ৰধান দেশ।ইৰাকৰ ছাদ্দাম হুছেইনৰ বাথ পাৰ্টীৰ চৰকাৰ যদিও ধৰ্ম-নিৰপেক্ষ আছিল কিন্তু চুন্নী মুছলিমৰ সমৰ্থনপুষ্ট আছিল।ছাদ্দাম হুছেইনৰ ভয় আছিল যে ইৰাণৰ ভাবধাৰা ইৰাকলৈ বিয়পিলে তেখেত ক্ষমতাচ্যুত হব।এই যুদ্ধৰ সময়ত ইজৰাইল আৰু পাকিস্তানে ইৰাণক সহায় কৰিছিল।আৰু আমেৰিকাই ইৰাকক সহায় কৰিছিল।
১৯৮৫ চনৰ পৰাই ইৰাণ-ইজৰাইলৰ মাজত পৰোক্ষ যুদ্ধ(Proxy War) সংঘটিত হৈ আহিছে।ইয়াৰ আঁৰত থকা কাৰক কিছুমান হৈছে-ইৰাণৰ নিউক্লিয়াৰ প্ৰগ্ৰেম,লেবাননৰ শাসক তথা ইজৰাইলৰ শত্ৰু হিজ্বুল্লাক ইৰাণৰ সমৰ্থন,গাজাৰ শাসক হামাছ তথা পেলেষ্টিনিয়ানসকলৰ নিজৰ মাতৃভূমিৰ বাবে কৰা আন্দোলনক ইৰাণৰ সমৰ্থন,য়েমেনৰ হাউথি বিদ্ৰোহীসকলক ইৰাণৰ সমৰ্থন আদি।২০২৫ চনৰ জুন মাহত এই পৰোক্ষ যুদ্ধই পূৰ্ণ ৰূপ পায় যেতিয়া ইণ্টাৰনেচনেল এটমিক এনাৰ্জী এছোচিয়েচনে(IAEA)য়ে অভিযোগ আনে যে ইৰাণে নিউক্লিয়াৰ প্ৰগ্ৰামৰ বাধ্যবাধকতাসমূহ অৱজ্ঞা কৰিছে।ইজৰাইলে ইৰাণৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলায়।
এই থিয়েটাৰখনত অভিনেতা-অভিনেত্ৰী বহুত।আমেৰিকা ইজৰাইলৰ বন্ধু আৰু ইৰাণৰ শত্ৰু।চৌদি আৰৱ, ইউ.এ.ই.,কাটাৰ,বাহৰেইন আদি দেশসমূহ লগতে ইৰাকও আমেৰিকাৰ বন্ধু হোৱা বাবে ইজৰাইলৰ বিৰুদ্ধে এটা শব্দও উচ্চাৰণ কৰিব পৰা নাই যদিও মুছলিম দেশ বুলি ইৰাণৰ প্ৰতি সহানুভূতি আছে।অৰ্গেনাইজেচন অৱ ইছলামিক ক'পাৰেচন(OIC)ৰ অগ্ৰণী ৰাষ্ট্ৰ পাকিস্তানেও নিজ স্বাৰ্থক বেছি গুৰুত্ব দিছে। ভাৰত-পাকিস্তানৰ যুদ্ধত আমেৰিকাই গ্ৰহণ কৰা ভূমিকাৰ বাবে ডোনাল্ড ট্রাম্পে শান্তিৰ নোবেল বঁটা পাব লাগে পাকিস্তানৰ সেনা নায়ক আছিফ মুনিৰে কৈছে আৰু ফলত আজিৰ দিনত পাকিস্তানৰ সৰ্ব-শক্তিমান মুনিৰ চাহাবে হোৱাইট হাউচত দুপৰীয়াৰ আহাৰৰ নিমন্ত্ৰণ পাইছে।জৰ্ডান আৰু লেবানন চুপ-চাপ য'ত জৰ্ডানৰ ৰাজতন্ত্র সদায়েই শান্তি প্রিয়।হিজ্বুল্লাক এইবাৰ আমেৰিকাই বান্ধি থৈছে।
ভাৰতৰ কাৰণে কিন্তু এয়া অলপ সংকটৰ সময়।ইৰাণৰ লগত ভাৰতৰ সম্পৰ্ক বৰ্তমান প্ৰেক্ষাপটত প্ৰধানকৈ অৰ্থনৈতিক।হাৰমুজ প্ৰণালী পাৰস্য উপসাগৰত আৰৱীয় উপদ্বীপ আৰু ইৰাণৰ মাজত অৱস্থিত আৰু ই ভাৰত মহাসাগৰক সংযোগ কৰিছে।বিশ্বৰ প্ৰায় ২৫% খাৰুৱা তেলৰ সৰবৰাহ এই প্ৰণালীৰ মাজেদি হয়।ইৰাণে ইয়াক অৱৰোধ কৰি দিলে বিশ্বত তেলৰ নাটনি হব আৰু তেলৰ দাম বাঢ়িব।ভাৰত বিশ্বৰ তৃতীয় সৰ্বাধিক খাৰুৱা তেল আমদানিকাৰী দেশ।দেশৰ মুদ্ৰাস্ফীতিত ইয়াৰ বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰিব।
ভাৰতৰ তেল কোম্পানী-অ.এন.জি.চি.-বিদেশ,আই.ও.চি. এল. আৰু অইল ইন্ডিয়াই পাৰস্য উপসাগৰৰ ফাৰজাদ-বি নামৰ সাগৰীয় প্ৰাকৃতিক গেছ ফিল্ডখন ইৰাণৰ লগত লগ লাগি যুটীয়াভাবে উন্নয়ন কৰাৰ কথা আছিল।সেই ঠাইখিনিত প্ৰাকৃতিক গেছৰ উদ্ধাৰো এই তিনিটা কোম্পানীয়ে কৰিছিল।কিন্তু আমেৰিকাৰ প্ৰতিবন্ধকতাৰ ফলত সেয়া হৈ নুঠিল।ইৰাণে কিন্তু ভৱিষ্যতে ভাৰতৰ বাবে বিনিয়োগৰ পথ মুকলি কৰি ৰাখিছে।
ইৰাণৰ এক প্ৰধান বন্দৰ হৈছে বন্দৰ আব্বাছ,যিটো ইতিমধ্যে ইজৰাইলৰ আক্ৰমণত ভস্মীভূত হৈছে।ইৰাণৰ চাবাহাৰ বন্দৰৰ অপাৰেচন বৰ্তমান ভাৰতৰ অধীনত।লগতে চাবাহাৰ-জাহেদান ৰেলপথত ভাৰতে বহু মিলিয়ন ডলাৰ বিনিয়োগ কৰিছে। জাহেদান হৈছে আফগানিস্তানৰ নিকটৱৰ্তী ইৰাণৰ চহৰ।মধ্য এছিয়াৰ দেশসমূহ তথা আফগানিস্তানৰ লগত ভাৰতৰ স্থলপথেদি সংযোগ অকল ইৰাণৰ মাজেদিয়েই সম্ভৱ যিহেতু পাকিস্তানৰ মাজেদি ভাৰতৰ পথ বন্ধ।ভাৰতৰ লগত ইৰাণ,ৰাছিয়া,আজাৰবাইজান,মধ্য এছিয়া আদি দেশসমূহৰ লগত ব্যৱসায়িক খৰছ কমাবলৈ ইণ্টাৰনেচনেল নৰ্থ-চাউথ ট্ৰেন্সপ'ৰ্ট কৰিড'ৰ(INSTC)ৰ চিন্তা-চৰ্চা কৰা হৈছিল আৰু তাৰ দ্ৰাই ৰান(Dry Run) ইতিমধ্যে সম্পুৰ্ণ হৈছে।ইয়াৰ যোগেদি চুৱেজ খালৰ যান-জঁট তথা সেয়া দীৰ্ঘতৰ ৰাস্তা হোৱা বাবে আমদানি-ৰপ্তানিৰ খৰছ ভালেখিনি কমিব।
ভাৰত-ইৰাণৰ সম্পৰ্কৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনা বৰ্তমানো বাস্তৱত ৰূপায়িত কৰিব পৰা নাই আমেৰিকাৰ প্ৰতিবন্ধকতাৰ বাবে।কিন্তু শান্তিপূৰ্ণ ইৰাণে ভাৰতক লাভান্বিত কৰিব।
ভাৰতে ইজৰাইলৰ লগত সম্পৰ্কত অলপ সাৱধানতা অৱলম্বন কৰে।ইছলামিক ভূ-ৰাজনীতিত ইজৰাইল শত্ৰু।মুছলিম জনবসতিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত তৃতীয় বৃহত্তম ৰাষ্ট্ৰ । ইণ্ডোনেছিয়া আৰু পাকিস্তানৰ পিছতেই ভাৰতৰ স্থান।প্ৰবাসী ভাৰতীয়সকল বাস কৰা আৰৱ ৰাষ্ট্ৰৰ লগতো সু-সম্পৰ্ক অতীৱ প্ৰয়োজনীয়। কিন্তু ইজৰাইল ভাৰতৰ সৰ্বকালৰ বন্ধু ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হৈ আহিছে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰেক্ষাপটত ভাৰত কাৰো ফলীয়া কেতিয়াও হোৱা নাই।গতিকে নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সন্তুলন(Checks and Balances)ৰ মাজেদি ভাৰত-ইজৰাইলৰ সম্পৰ্ক চলি আছে।
ভাৰতে ইজৰাইলক স্বীকৃতি দিয়ে ১৯৫০ চনত।১৯৭১,১৯৯৯ যুদ্ধত ইজৰাইলে ভাৰতক সমৰ্থন কৰে।দুয়োখন ৰাষ্ট্ৰ আই২ইউ২(I2U2)-ভাৰত,ইজৰাইল,সংযুক্ত আৰৱ আমীৰশ্বাহী,আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ গ্ৰুপৰ যোগেদি প্ৰযুক্তিবিদ্যা,পথ পৰিবহণ আদিৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাৰ বাবে অংগীকাৰবদ্ধ হৈছে।ৰাছিয়াৰ পিছতে ভাৰতে আটাইতকৈ বেছি অস্ত্ৰ আমদানি কৰে ইজৰাইলৰ পৰা।বহুসংখ্যক ভাৰতীয় শ্ৰমিক বৰ্তমান ইজৰাইলত কৰ্মৰত।ইজৰাইল-পেলেষ্টাইনৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে সদায় দুখন ৰাষ্ট্ৰই(Two State Solution) বিচাৰি আহিছে।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্পৰ্কত বন্ধু-শত্ৰুৰ পাৰ্থক্য চীনা টান।সৌ-সিদিনালৈ ভাৰতৰ বন্ধু বাংলাদেশৰ নতুন শাসকে আজি ভাৰতক দেখিব নোৱাৰে।যিকোনো যুদ্ধই বিশ্বৰ অৰ্থনৈতিক উন্নয়নত ব্যাঘাত জন্মায়।তেনেস্থলত ভাৰতো সাৰি যাব নোৱাৰে।
*********************
(পশ্চিম এছিয়াৰ নাটকবাজী)
হেমেন শৰ্মাৰ বিশ্লেষণ।
পশ্চিম এছিয়া বুলি ক'লে আৰৱীয় উপদ্বীপ(Arabian Peninsula)ৰ দেশসমূহ,ইৰাণ,ইৰাক, ছিৰিয়া,পূৱ তুৰস্ক,জৰ্জিয়া, আৰ্মেনিয়া,আজাৰবাইজান,ইজৰাইল,জৰ্ডান,পেলেষ্টাইন,চাইপ্ৰাছ আৰু ইজিপ্টৰ চিনাই উপদ্বীপক সামৰি থকা ভূ-খণ্ডক বুজা যায়। এই অঞ্চলটো সদায়ে যুদ্ধ বিধ্বস্ত।
ইজৰাইল ৰাষ্ট্ৰ গঠন ১৯৪৬ চনত। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত হিটলাৰৰ নাজী বাহিনীৰ ক'নচেণ্ট্ৰেচন কেম্পত লাখ লাখ ইহুদীক জাইক্ল'ন-বি গেছ দি হত্যা কৰা হৈছিল।দ্বিতীয় বিশ্ব যুদ্ধৰ সময়ৰ পৰাই ইহুদীসকলে পশ্চিম এছিয়াৰ এই ভূ-খণ্ডত বসবাস কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।মুছলিম দেশৰ ভিতৰত প্ৰথমতে তুৰ্কী আৰু তাৰ পিছত ইৰাণে ইজৰাইলক স্বাধীন ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে স্বীকৃতি দিয়ে।
১৯৭৯ ৰ ইছলামিক ৰিভ'লিউচনে ইৰাণত পশ্চিমীয়া দেশৰ সমৰ্থনপুষ্ট ধৰ্ম-নিৰপেক্ষ পহ্লবী বংশৰ শাসন আঁতৰাই আয়াতোল্লাহ ৰুহোল্লাহ খ'মেইনিৰ অধীনত ইছলামিক শাসন প্ৰতিষ্ঠা হয়। এই শাসনে আমেৰিকা আৰু ইজৰাইলক শত্ৰু জ্ঞান কৰিবলৈ লয়।ইছলামিক ৰিভ'লিউচনৰ ঠিক পিছতেই ১৯৮০-১৯৮৮ চনলৈ ইৰাক-ইৰাণৰ যুদ্ধ হয়।ইৰাণ ছিয়া বসতিপ্ৰধান দেশ।ইৰাকৰ ছাদ্দাম হুছেইনৰ বাথ পাৰ্টীৰ চৰকাৰ যদিও ধৰ্ম-নিৰপেক্ষ আছিল কিন্তু চুন্নী মুছলিমৰ সমৰ্থনপুষ্ট আছিল।ছাদ্দাম হুছেইনৰ ভয় আছিল যে ইৰাণৰ ভাবধাৰা ইৰাকলৈ বিয়পিলে তেখেত ক্ষমতাচ্যুত হব।এই যুদ্ধৰ সময়ত ইজৰাইল আৰু পাকিস্তানে ইৰাণক সহায় কৰিছিল।আৰু আমেৰিকাই ইৰাকক সহায় কৰিছিল।
১৯৮৫ চনৰ পৰাই ইৰাণ-ইজৰাইলৰ মাজত পৰোক্ষ যুদ্ধ(Proxy War) সংঘটিত হৈ আহিছে।ইয়াৰ আঁৰত থকা কাৰক কিছুমান হৈছে-ইৰাণৰ নিউক্লিয়াৰ প্ৰগ্ৰেম,লেবাননৰ শাসক তথা ইজৰাইলৰ শত্ৰু হিজ্বুল্লাক ইৰাণৰ সমৰ্থন,গাজাৰ শাসক হামাছ তথা পেলেষ্টিনিয়ানসকলৰ নিজৰ মাতৃভূমিৰ বাবে কৰা আন্দোলনক ইৰাণৰ সমৰ্থন,য়েমেনৰ হাউথি বিদ্ৰোহীসকলক ইৰাণৰ সমৰ্থন আদি।২০২৫ চনৰ জুন মাহত এই পৰোক্ষ যুদ্ধই পূৰ্ণ ৰূপ পায় যেতিয়া ইণ্টাৰনেচনেল এটমিক এনাৰ্জী এছোচিয়েচনে(IAEA)য়ে অভিযোগ আনে যে ইৰাণে নিউক্লিয়াৰ প্ৰগ্ৰামৰ বাধ্যবাধকতাসমূহ অৱজ্ঞা কৰিছে।ইজৰাইলে ইৰাণৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলায়।
এই থিয়েটাৰখনত অভিনেতা-অভিনেত্ৰী বহুত।আমেৰিকা ইজৰাইলৰ বন্ধু আৰু ইৰাণৰ শত্ৰু।চৌদি আৰৱ, ইউ.এ.ই.,কাটাৰ,বাহৰেইন আদি দেশসমূহ লগতে ইৰাকও আমেৰিকাৰ বন্ধু হোৱা বাবে ইজৰাইলৰ বিৰুদ্ধে এটা শব্দও উচ্চাৰণ কৰিব পৰা নাই যদিও মুছলিম দেশ বুলি ইৰাণৰ প্ৰতি সহানুভূতি আছে।অৰ্গেনাইজেচন অৱ ইছলামিক ক'পাৰেচন(OIC)ৰ অগ্ৰণী ৰাষ্ট্ৰ পাকিস্তানেও নিজ স্বাৰ্থক বেছি গুৰুত্ব দিছে। ভাৰত-পাকিস্তানৰ যুদ্ধত আমেৰিকাই গ্ৰহণ কৰা ভূমিকাৰ বাবে ডোনাল্ড ট্রাম্পে শান্তিৰ নোবেল বঁটা পাব লাগে পাকিস্তানৰ সেনা নায়ক আছিফ মুনিৰে কৈছে আৰু ফলত আজিৰ দিনত পাকিস্তানৰ সৰ্ব-শক্তিমান মুনিৰ চাহাবে হোৱাইট হাউচত দুপৰীয়াৰ আহাৰৰ নিমন্ত্ৰণ পাইছে।জৰ্ডান আৰু লেবানন চুপ-চাপ য'ত জৰ্ডানৰ ৰাজতন্ত্র সদায়েই শান্তি প্রিয়।হিজ্বুল্লাক এইবাৰ আমেৰিকাই বান্ধি থৈছে।
ভাৰতৰ কাৰণে কিন্তু এয়া অলপ সংকটৰ সময়।ইৰাণৰ লগত ভাৰতৰ সম্পৰ্ক বৰ্তমান প্ৰেক্ষাপটত প্ৰধানকৈ অৰ্থনৈতিক।হাৰমুজ প্ৰণালী পাৰস্য উপসাগৰত আৰৱীয় উপদ্বীপ আৰু ইৰাণৰ মাজত অৱস্থিত আৰু ই ভাৰত মহাসাগৰক সংযোগ কৰিছে।বিশ্বৰ প্ৰায় ২৫% খাৰুৱা তেলৰ সৰবৰাহ এই প্ৰণালীৰ মাজেদি হয়।ইৰাণে ইয়াক অৱৰোধ কৰি দিলে বিশ্বত তেলৰ নাটনি হব আৰু তেলৰ দাম বাঢ়িব।ভাৰত বিশ্বৰ তৃতীয় সৰ্বাধিক খাৰুৱা তেল আমদানিকাৰী দেশ।দেশৰ মুদ্ৰাস্ফীতিত ইয়াৰ বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰিব।
ভাৰতৰ তেল কোম্পানী-অ.এন.জি.চি.-বিদেশ,আই.ও.চি. এল. আৰু অইল ইন্ডিয়াই পাৰস্য উপসাগৰৰ ফাৰজাদ-বি নামৰ সাগৰীয় প্ৰাকৃতিক গেছ ফিল্ডখন ইৰাণৰ লগত লগ লাগি যুটীয়াভাবে উন্নয়ন কৰাৰ কথা আছিল।সেই ঠাইখিনিত প্ৰাকৃতিক গেছৰ উদ্ধাৰো এই তিনিটা কোম্পানীয়ে কৰিছিল।কিন্তু আমেৰিকাৰ প্ৰতিবন্ধকতাৰ ফলত সেয়া হৈ নুঠিল।ইৰাণে কিন্তু ভৱিষ্যতে ভাৰতৰ বাবে বিনিয়োগৰ পথ মুকলি কৰি ৰাখিছে।
ইৰাণৰ এক প্ৰধান বন্দৰ হৈছে বন্দৰ আব্বাছ,যিটো ইতিমধ্যে ইজৰাইলৰ আক্ৰমণত ভস্মীভূত হৈছে।ইৰাণৰ চাবাহাৰ বন্দৰৰ অপাৰেচন বৰ্তমান ভাৰতৰ অধীনত।লগতে চাবাহাৰ-জাহেদান ৰেলপথত ভাৰতে বহু মিলিয়ন ডলাৰ বিনিয়োগ কৰিছে। জাহেদান হৈছে আফগানিস্তানৰ নিকটৱৰ্তী ইৰাণৰ চহৰ।মধ্য এছিয়াৰ দেশসমূহ তথা আফগানিস্তানৰ লগত ভাৰতৰ স্থলপথেদি সংযোগ অকল ইৰাণৰ মাজেদিয়েই সম্ভৱ যিহেতু পাকিস্তানৰ মাজেদি ভাৰতৰ পথ বন্ধ।ভাৰতৰ লগত ইৰাণ,ৰাছিয়া,আজাৰবাইজান,মধ্য এছিয়া আদি দেশসমূহৰ লগত ব্যৱসায়িক খৰছ কমাবলৈ ইণ্টাৰনেচনেল নৰ্থ-চাউথ ট্ৰেন্সপ'ৰ্ট কৰিড'ৰ(INSTC)ৰ চিন্তা-চৰ্চা কৰা হৈছিল আৰু তাৰ দ্ৰাই ৰান(Dry Run) ইতিমধ্যে সম্পুৰ্ণ হৈছে।ইয়াৰ যোগেদি চুৱেজ খালৰ যান-জঁট তথা সেয়া দীৰ্ঘতৰ ৰাস্তা হোৱা বাবে আমদানি-ৰপ্তানিৰ খৰছ ভালেখিনি কমিব।
ভাৰত-ইৰাণৰ সম্পৰ্কৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনা বৰ্তমানো বাস্তৱত ৰূপায়িত কৰিব পৰা নাই আমেৰিকাৰ প্ৰতিবন্ধকতাৰ বাবে।কিন্তু শান্তিপূৰ্ণ ইৰাণে ভাৰতক লাভান্বিত কৰিব।
ভাৰতে ইজৰাইলৰ লগত সম্পৰ্কত অলপ সাৱধানতা অৱলম্বন কৰে।ইছলামিক ভূ-ৰাজনীতিত ইজৰাইল শত্ৰু।মুছলিম জনবসতিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত তৃতীয় বৃহত্তম ৰাষ্ট্ৰ । ইণ্ডোনেছিয়া আৰু পাকিস্তানৰ পিছতেই ভাৰতৰ স্থান।প্ৰবাসী ভাৰতীয়সকল বাস কৰা আৰৱ ৰাষ্ট্ৰৰ লগতো সু-সম্পৰ্ক অতীৱ প্ৰয়োজনীয়। কিন্তু ইজৰাইল ভাৰতৰ সৰ্বকালৰ বন্ধু ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হৈ আহিছে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰেক্ষাপটত ভাৰত কাৰো ফলীয়া কেতিয়াও হোৱা নাই।গতিকে নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সন্তুলন(Checks and Balances)ৰ মাজেদি ভাৰত-ইজৰাইলৰ সম্পৰ্ক চলি আছে।
ভাৰতে ইজৰাইলক স্বীকৃতি দিয়ে ১৯৫০ চনত।১৯৭১,১৯৯৯ যুদ্ধত ইজৰাইলে ভাৰতক সমৰ্থন কৰে।দুয়োখন ৰাষ্ট্ৰ আই২ইউ২(I2U2)-ভাৰত,ইজৰাইল,সংযুক্ত আৰৱ আমীৰশ্বাহী,আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ গ্ৰুপৰ যোগেদি প্ৰযুক্তিবিদ্যা,পথ পৰিবহণ আদিৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাৰ বাবে অংগীকাৰবদ্ধ হৈছে।ৰাছিয়াৰ পিছতে ভাৰতে আটাইতকৈ বেছি অস্ত্ৰ আমদানি কৰে ইজৰাইলৰ পৰা।বহুসংখ্যক ভাৰতীয় শ্ৰমিক বৰ্তমান ইজৰাইলত কৰ্মৰত।ইজৰাইল-পেলেষ্টাইনৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে সদায় দুখন ৰাষ্ট্ৰই(Two State Solution) বিচাৰি আহিছে।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্পৰ্কত বন্ধু-শত্ৰুৰ পাৰ্থক্য চীনা টান।সৌ-সিদিনালৈ ভাৰতৰ বন্ধু বাংলাদেশৰ নতুন শাসকে আজি ভাৰতক দেখিব নোৱাৰে।যিকোনো যুদ্ধই বিশ্বৰ অৰ্থনৈতিক উন্নয়নত ব্যাঘাত জন্মায়।তেনেস্থলত ভাৰতো সাৰি যাব নোৱাৰে।
*********************
Comments
Post a Comment